Door René Hol
Afgelopen juli hebben we herdacht dat een jaar geleden onze mede-oprichter van Mobina, prof. dr.ir. Hans Wortmann ons is ontvallen. Deze maand zou Hans jarig zijn geweest. In deze blog willen we stilstaan bij een deel van het werk van Hans en wat dat dagelijks nog steeds betekent voor velen.
De betekenis van Hans Wortmann is op vele gebieden. Zowel zijn periode als hoogleraar op de Technische Universiteit Eindhoven als de Rijksuniversiteit Groningen hebben wetenschappelijk diepe sporen achtergelaten. Maar Hans was ook een echte ingenieur: dus het gaat over toepassing van de wetenschap in de praktijk, en in zijn geval veelal in de industrie.
De rode draad van zijn werk wordt gevormd door ‘business applicaties’. Hij is een grondlegger in het anders benaderen van ERP-software. Kenden we vroeger uit de jaren ’80 vooral de klassieke MRP-II pakketten (hoog volume productie, op voorraad), vanaf de jaren ’90 is Nederland een bakermat geworden voor nieuwe typologieën van ERP-systemen. Het denken in de onderliggende structuren ‘onder de motorkap’ kwam veel van de hand van Hans. Zo heeft hij een inspirerende bijdrage geleverd aan het destijds leidende product van de firma Baan voor bedrijfstypes die projectmatig werken en op klantorder produceren. Zelf heb ik met Hans , met de adviesgroep binnen EY, waar ik destijds leiding aan mocht geven, zogeheten referentiemodellen ontwikkeld voor ERP-pakketten. Veel bedrijven hebben daardoor snel het juiste pakket kunnen kiezen en zijn voortvarend te werk gegaan met de implementatie.
Op dit moment hebben wij bij Mobina te maken met een client waar het vraagstuk ‘vervanging ERP’ sterk bepaald wordt door het onderwerp ‘dimensies’. We kennen dit vraagstuk onder meer uit de kabelindustrie. Het is niet alleen van belang hoeveel meter kabel je op voorraad hebt, maar ook op hoeveel rollen, en hoeveel op welke rol zit. Hans heeft ons geleerd hoe je moet kijken naar de datamodellen van ERP-systemen om bedrijven hier adequaat te kunnen helpen. En ook nadrukkelijk hebben we meegekregen dat hier vaak geen eenvoudige shortcuts zijn. Wat we van Hans geleerd hebben, passen we dagelijks bij dit bedrijf toe.
Een derde kenmerkend kenniselement van Hans betreft de blogreeks die hij kort voor zijn overlijden nog voor ons heeft geschreven. Hierin beschrijft hij het verschil in architectuur tussen de hoofdbedrijfsapplicaties. Zelf heb ik hier vooral profijt van bij apparaten- en machinebouwers waar het gaat om de samenhang en integraties tussen ERP en PLM-systemen. Een PLM-systeem documenteert. Een gebruiker van PLM – bijvoorbeeld een engineer – kan zijn data modificeren en slaat vervolgens een nieuwe versie van de data op. In ERP kan dit niet. Aan vrijwel elke datahandeling in ERP hangt een transactie. Voorbeeld. Er staat een ‘te bestellen product’ in ERP. Vervolgens past de engineer in PLM dit product aan. Wat moet ERP nu doen? Het oorspronkelijke product bestellen of juist de nieuwe versie? Bij veel van onze klanten merken we de worsteling om PLM aan ERP te koppelen. Als bovenstaande eigenaardigheden daarin niet worden herkend, staat de kraan open voor vele langjarige problemen met de koppeling. Om met Hans te spreken: een standaard PLM-ERP-koppeling bestaat niet.
We missen Hans Wortmann nog altijd, maar zijn dankbaar dat we nog altijd gebruik kunnen maken van zijn enorme kennis. We zijn ook blij met een intensief contact dat we nog steeds met de familie van Hans mogen hebben. Dat is voor ons een belangrijke uitlaatklep om te laten blijken hoeveel hij voor de Nederlandse industrie en voor ons als hoogwaardig managementconsultancy bedrijf heeft betekend.
