Geschreven door René Hol
Begin 2019 waren analisten tamelijk pessimistisch. De teneur werd gevoed door de economische afkoeling in Duitsland en een aanstormende Brexit. Nu, een jaar later, lijkt het erop dat de Duitse ‘Wirtschaft’ niet zo sterk terugvalt als gevreesd. De achterblijvende economische ontwikkelingen in met name Zuid-Europa houden de Euro zwak. Dit bevordert de exportkansen van de Noord-Europese economieën. Duitsland, Nederland en de Nordic landen lijken een manier te hebben gevonden om met het toenemende protectionisme in de wereldeconomie om te gaan. Nu de politieke arena in de UK weer duidelijk is, mag ook een soepel Brexit-proces worden verwacht. De conclusie lijkt dat topmanagement bij hun keuzes voorzichtig moeten blijven, maar dat er ook middelen vrijgemaakt kunnen worden om te investeren. De onderneming zal klaargemaakt moeten worden voor de toekomst. En het verleden heeft aangetoond dat eend actieve houding zichzelf beloont.
Aandachtsgebieden
Wat zou dan de focus moeten zijn van topmanagement? In vele bedrijfstakken zullen toeleveringsketens drastisch gaan veranderen. Hier kan op worden geanticipeerd met slimme initiatieven. Drie wezenlijke aandachtsgebieden treden daarbij op de voorgrond.
(Smart) manufacturing technologie
De gedachtes van de manager bij het stellen van prioriteiten en het maken van investeringskeuzes worden door twee ontwikkelingen gedomineerd: digitalisering en de kansen met Industrie 4.0 / Smart manufacturing. Er is een breed en divers aanbod aan technologie zoals robotica, VR, 3D-printing en Internet-of-Things. Door de opkomst van standaarden tussen de diverse Smart Manufacturing componenten wordt het steeds makkelijker in een enkelvoudige technologie te investeren. Maar de integratie met de zogeheten bedrijfsinformatiesystemen waar klantorders e.d. worden afgehandeld is geen sinecure. Veel leveranciers van Smart Manufacturing componenten, bijvoorbeeld robots en CNC-machines, houden hun systemen nog gesloten en blokkeren daarmee soepele integraties. Het gevolg is dat de creatie van een geïntegreerd en gedigitaliseerd productieproces nog steeds gepaard gaat met forse – onvermijdbare – uitgaven aan deze leveranciers van legacy technologie.
IT-ontwikkelingen
Bij de bedrijfsinformatiesystemen zien we ook diverse belangrijke ontwikkelingen. Er is nog steeds een grote beweging gaande om in PDM/PLM-systemen te investeren. Het onderhouden van productdata in ERP is voor veel bedrijven een drama geworden en remt ook de ontwikkeling richting de dringende behoefte aan een product lifecycle concept; de productdata uit alle levensfasen van het product in één systeem: innovatie, engineering, marktportfolio management, via productie naar onderhoud en recycling. Potentieel kan PDM hier een behoefte invullen. Wat ERP betreft, nemen bedrijven initiatieven om het maatwerk uit het systeem te krijgen en tot een schone – vanille – installatie te komen. Hiermee wordt de weg naar de cloud een reële optie. Verscheidene ‘low code’ apps kunnen worden ontwikkeld boven op dit kern-ERP-systeem. Een belangrijk aandachtgebied voor 2020, met een verwachte versnelling in 2021, is MES (Manufacturing Execution Systems). Hier kan de onderneming werkelijk het geld verdienen van de investeringen in Smart Manufacturing technologie en een krachtig ERP/PDM systeemlandschap.
HR: het aandachtspunt voor topmanagement dat niet kan worden gedelegeerd
In 2020 zal het knelpunt gebrek aan vakmensen niet minder worden. Het zal continue aandacht blijven opeisen. Bedrijven zullen moeten deelnemen aan in-het-oog-springende wervings- en opleidingsprogramma’s. In het algemeen zal er alles aan gedaan moeten worden om de onderneming een attractieve werkgever te laten zijn. De ingrediënten waar nieuwe werknemers vandaag de dag naar op zoek zijn, zullen helder zichtbaar moeten zijn. Daar komt nog bij de trend dat de onderneming aantoonbaar duurzaam moet zijn en diversiteit actief en zichtbaar implementeert.
De urgente behoefte om leidinggevende en technische functies met gekwalificeerde vrouwen te bemensen is een uitdaging voor HR-beleid en forceert disruptieve nieuwe vormen van personeelsmanagement. Politiek zullen er diverse blokkades blijven om gekwalificeerde medewerkers van buiten het eigen land en de EU te rekruteren voor de ò zo benodigde diversiteit in de teams. Een praktische aanpak om het HR-beleid om te buigen naar een individu-focus benadering, is het werken aan een actief programma om inefficiënties in de processen te elimineren. Technieken uit ‘lean manufacturing’ kunnen ons hier aan de hand nemen om snel laaghangend fruit te identificeren en de onderneming als zodanig fitter te maken.
Druk door hoofdrolspelers in de waardeketen
Voor 2020 en de jaren daarna voorzien we nog een interessante ontwikkeling. Maakbedrijven zullen een sterke druk ondervinden om hun producten en productiemethoden radicaal te veranderen. Deze beweging wordt in gang gezet doordat de hoofdrolspelers in de keten onder een enorme druk staan om duurzamer te worden. Dergelijke grote bedrijven bereiken dit niet alleen door hun eigen processen aan te pakken, maar zij zullen de totale keten uit zijn bestaande verbanden brengen. Zij doen dit in nauwe samenwerking met jonge out-of-the-box startup bedrijven. In de bouwkolom bijvoorbeeld zullen grondstofleveranciers (cement, hout) de keten opschudden. Toeleveringsbedrijven aan de bouw zullen dit zwaar gaan ondervinden in de haarvaten van de onderneming. Een ander voorbeeld betreft automotive. De leiders in e-mobiliteit zullen nieuwe toeleveringsketens gaan opzetten die veel maakbedrijven zullen raken.
Klaar zijn om je bedrijf in 2020 te leiden
In deze blog noemen we een aantal belangrijke ontwikkelingen en kansen. Maar het leidinggeven aan deze veranderingen is geen makkelijke opgave. Als topmanagement sta je voor de vragen waar te beginnen, met welk onderwerp, met wie en wanneer. In onze volgende blog vanaf 21 januari a.s. zullen we hier aandacht aan besteden.
Mocht u meer willen weten over hoe je als topmanager succesvolle transitie aanpakt, ons team geeft jou graag een vrijblijvend een advies. Neem gerust contact met ons op of mail naar info@mobina-it.com.
